Η διαταραχή πανικού, ανήκει στις αγχώδεις διαταραχές και ορίζεται από επαναλαμβανόμενες και απροσδόκητες κρίσεις πανικού, που συνοδεύονται από άγχος για πιθανές μελλοντικές κρίσεις πανικού και τις συνέπειές τους. Έτσι, το άτομο με διαταραχή πανικού αποφεύγει καταστάσεις και συμπεριφορές που μπορούν να προκαλέσουν τις κρίσεις πανικού και περιορίζει την καθημερινότητά του. [3]
Τα συμπτώματα
Οι κρίσεις πανικού έιναι ένα απότομο κύμα έντονου φόβου ή έντονης δυσφορίας κατά τη διάρκεια του οποίου εμφανίζονται τέσσερα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα [2]:
- Αίσθημα παλμών (ταχυπαλμία)
- Εφίδρωση
- Τρέμουλο
- Δύσπνοια
- Αίσθημα πνιγμού
- Πόνος ή δυσφορία στο στήθος
- Ναυτία ή κοιλιακή δυσφορία
- Αίσθημα ζάλης, αστάθειας ή λιποθυμίας
- Ρίγος ή αίσθηση θερμότητας
- Παραισθησία (μούδιασμα ή μυρμίγκιασμα)
-
Αποπραγματοποίηση (αίσθηση μη πραγματικότητας)
ή Αποπροσωποίηση (αποσύνδεση από τον εαυτό) - Φόβος ότι το άτομο θα χάσει τον έλεγχο ή θα τρελαθεί
- Φόβος θανάτου
Η διαταραχή πανικού σχετίζεται με μερικές από τις μεγαλύτερες επιβαρύνσεις όσον αφορά την προσωπική ταλαιπωρία, την επαγγελματική ανικανότητα (δυσκολίες στον επαγγελματικό τομέα) και την υπερβολική χρήση ιατρικών πόρων.
Θεραπεία
Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ψυχιατρική Εταιρεία (A.P.A.), η γνωστικο-συμπεριφορική θεραπεία (CBT) είναι η πιο αποτελεσματική και προτεiνόμενη ψυχολογική θεραπεία για την διαταραχή πανικού [1].
Οι κύριες τεχνικές που χρησιμοποιούνται στην Γνωστικό-συμπεριφορική θεραπεία είναι:
α)η Ψυχοεκπαίδευση, η εκπαίδευση δηλαδή του θεραπευόμενου (πληροφόρηση για τις κρίσεις πανικού), η οποία συμβάλλει στην μείωση του άγχους,
β)η εκμάθηση τεχνικών αυτοβοήθειας που συμβάλλουν στην μείωση του φόβου, και
γ) η γνωστική αναδόμηση, η αποκάλυψη δηλαδή των πραγματικών αιτιών και η τροποποίηση των δυσλειτουργικών σκέψεων του ατόμου.
Στόχος της Γνωστικό-συμπεριφορικής θεραπείας είναι κατά την ολοκλήρωση των συνεδριών, ο θεραπευόμενος να έχει καταστεί θεραπευτής του εαυτού του, χρησιμοποιώντας τα εργαλεία με τα οποία έχει εφοδιαστεί [2].
Πηγές:
[1] Papola, D., Ostuzzi, G., Tedeschi, F., Gastaldon, C., Purgato, M., Del Giovane, C., . . . Barbui, C. (2023). CBT treatment delivery formats for panic disorder: A systematic review and network meta-analysis of randomised controlled trials. Psychological Medicine, 53(3), 614-624. doi:10.1017/S0033291722003683
[2] Diagnosis and Management of Generalized Anxiety Disorder and Panic Disorder in Adults. AMY B. LOCKE, MD, FAAFP, NELL KIRST, MD, AND CAMERON G. SHULTZ, PhD, MSW [2015]
https://www.aafp.org/pubs/afp/issues/2015/0501/p617.html?utm_medium=referral&utm_source=r
[3] Managing emotions in panic disorder: A systematic review of studies related to emotional intelligence, alexithymia, emotion regulation, and coping
Author: Abdellah Oussi,Karim Hamid,Cyrille Bouvet
Publication: Journal of Behavior Therapy and Experimental Psychiatry
Publisher: Elsevier
Date: June 2023
https://doi.org/10.1016/j.jbtep.2023.101835